دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، بر تازهترین پیشبینیها درباره انتشار گازهای گلخانهای این کشور سایه انداخته است. کاهش آلودگیهای گرمایش زمین در دهه آینده با سرعت کمتری ادامه خواهد یافت؛ موضوعی که تلاشهای آمریکا و جهان برای مقابله با تغییرات اقلیمی را با مشکل روبهرو میکند.
تغییر مسیر در سیاستهای اقلیمی
پیشتر، گروه تحقیقاتی Rhodium Group پیشبینی کرده بود که انتشار گازهای گلخانهای آمریکا تا سال ۲۰۳۵ میتواند تا ۵۶ درصد کاهش یابد. اما گزارشی تازه از همین مؤسسه نشان میدهد که پس از «تغییرات ناگهانی در سیاستهای انرژی و اقلیمی» طی هفت ماه نخست دولت ترامپ، این روند بهطور محسوسی کند شده است. بر اساس برآورد جدید، طی یک دهه آینده تنها ۲۶ تا ۳۵ درصد کاهش نسبت به سطح آلودگی سال ۲۰۰۵ محقق خواهد شد.
این میزان بسیار کمتر از آن چیزی است که برای جلوگیری از افزایش دمای جهانی لازم است؛ مشکلی که هماکنون باعث بروز بلایای طبیعی و شرایط آبوهوایی افراطی در سراسر آمریکا شده است.
عقبگرد نسبت به دوران بایدن
در دولت پیشین، جو بایدن متعهد شده بود که آمریکا تا پایان این دهه دستکم ۵۰ درصد از انتشار گازهای گلخانهای خود را کاهش دهد. قانون کاهش تورم (IRA) که در سال ۲۰۲۲ امضا شد، با مشوقهای مالی برای انرژی پاک و خودروهای برقی، مسیر رسیدن به این هدف را هموار میکرد. آژانس حفاظت محیط زیست (EPA) نیز محدودیتهای سختگیرانهتری برای نیروگاهها و بخش حملونقل تصویب کرده بود.
اما ترامپ مسیر معکوس را در پیش گرفته است. او با تصویب لایحه One Big Beautiful Bill Act، اعتبارهای مالیاتی برای خودروهای برقی و پروژههای بادی و خورشیدی را حذف کرده و حتی ساخت یک مزرعه بادی بزرگ در سواحل رود آیلند را به بهانه نگرانیهای امنیت ملی متوقف ساخته است.
موضع جدید EPA و انتصابهای جنجالی
آژانس حفاظت محیط زیست در دولت ترامپ حتی پیشنهاد داده تا یافتهی تاریخی سال ۲۰۰۹ را لغو کند؛ یافتهای که به این نهاد اجازه میداد انتشار گازهای گلخانهای را به دلیل تهدید بهداشت عمومی تحت «قانون هوای پاک» تنظیم کند. اگر این تغییر به تصویب برسد، همه مقررات موجود برای محدود کردن آلودگی خودروها و موتورهای احتراق داخلی لغو خواهد شد.
همچنین، ترامپ کریس رایت، مدیر پیشین یک شرکت نفت و گاز، را بهعنوان وزیر انرژی منصوب کرده است. رایت در هفته جاری تلاش برای رسیدن به انتشار خالص صفر کربن تا نیمه قرن را «فاجعهای عظیم» و «برنامهای برای فقیرسازی بشر» توصیف کرد. این در حالی است که آمریکا توانسته طی سالهای گذشته همزمان با رشد اقتصادی، سطح انتشار گازهای گلخانهای خود را کاهش دهد. بنا بر دادههای EPA، آلودگی گازهای گلخانهای آمریکا در سال ۲۰۲۲ حدود ۱۷ درصد کمتر از سال ۲۰۰۵ بوده است.
آینده انرژیهای تجدیدپذیر
پیشبینی Rhodium Group مجموعهای از سناریوها را در نظر گرفته که به نتیجه سیاستهای ترامپ، قیمت نفت و گاز و هزینه فناوریهای انرژی پاک وابسته است. با این حال، حتی بدون یارانهها، انرژیهای تجدیدپذیر همچنان در رقابت با سوختهای فسیلی مقرونبهصرفه هستند.
در حال حاضر، ۹۵ درصد از ظرفیت جدید تولید برق که در انتظار اتصال به شبکههای آمریکا قرار دارد، به پروژههای بادی، خورشیدی و ذخیرهسازی انرژی اختصاص یافته است. افزایش تقاضای برق به دلیل رشد مراکز داده، هوش مصنوعی و خودروهای برقی باعث شده شرکتهای برق برای افزایش ظرفیت خود شتاب بگیرند. بنابراین، تجدیدپذیرها حذف نخواهند شد، اما احتمالاً با سرعت کمتری نسبت به گذشته در کاهش انتشار گازهای گلخانهای نقش ایفا خواهند کرد.
کاهش کندتر در آینده
از سال ۲۰۰۵ تاکنون، انتشار گازهای گلخانهای آمریکا بهطور متوسط سالانه ۱.۱ درصد کاهش یافته است. اما در بدبینانهترین سناریوی Rhodium Group، این نرخ ممکن است تا سال ۲۰۴۰ به نصف برسد و تنها ۰.۴ درصد کاهش سالانه ثبت شود.